مئهران باهارلی
آئینهای کتابسوزی در تاریخ
کتابسوزی
نابود کردن کتاب و دیگر مکتوبات به وسیله آتش (در فرم جدید آن خمیر و یا
رنده کردن کتب، مکتوبات، اسناد صوتی، نوارهای ویدئوئی، سی‌دی‌ها،
دی‌وی‌دی‌ها، چپیسها، دیسک و دیسکتها، حافظه‌ها و ...) است. این عمل که
معمولا به طور علنی و در حین مراسم و یا آئینهای خاص و در موارد نادری
مانند نمونه اتحاد شوروی و دیگر نظامهای کمونیستی به طور پنهانی انجام
می‌شود، عموما دارای انگیزه‌های سیاسی، دینی، اخلاقی، ایدئولوژیک،
دیگرهراسی، نوهراسی و محافظه‌کاری افراطی است. از برجسته‌ترین نمونه‌های
کتابسوزی در تاریخ، سنت سوزانیدن مکتوبات دین موسوی و کتابهای یهودیت است
که نخستین نمونه‌های آن مربوط به شاهان سلسله سلوکیان (شاه یهواکیم و سپس
آنتیوخوس پنجم در سال ١٦٨ قبل از میلاد در اورشلیم) می‌باشد. در اروپای
قرون وسطی نخستین بار پاپ جرج (گرگور) نهم امر به آتش زدن کتابهای یهودیان
در پاریس داد که منجر به سوزاندن بیش از ١٢٠٠٠ هزار نسخه تلمود شد. این سنت
بعدها به وسیله پاپهای بعدی (اینوسنت چهارم، کلمنت چهارم، ژان بیست و دوم،
پل چهارم، پیوس پنجم، کلمنت هشتم، ...) ادامه داده شد. زیرا کلیسا و
دولتهای مسیحی کتب موسوی و بویژه تلمود را کتبی مضر و توهین‌آمیز به
تعلیمات مسیح می‌دانستند. در تاریخ جدید اروپا، کتابسوزان شب ۱۱ مه ۱۹٣٣
توسط نازیهای آلمان نیز کتب موسوی-یهودی را هدف قرار داده بود. در این شب
نازیها به کتابخانه‌ها و کتاب‌فروشی‌های سراسر آلمان حمله کردند و بیش از
۲۵هزار جلد کتاب را که به نظرشان در تضاد با ایدئولوژی حزب نازی بود، از
جمله آثار نویسندگان و دانشمندان یهودی چون اینشتین و فروید را جمع‌آورده و
یکجا طی مراسمی رسمی سوزاندند. این کمپین کتابسوزی یک اقدام دولتی و وزیر
تبلیغات آلمان نازی برگزار کننده آن بود. کوره‌های کتابسوزی در کشور
آفریقای جنوبی نمونه دیگری مربوط به کتابسوزانی در دوران معاصر است. از سال
۱۹۵۵ تا ۱۹۷۱ میلادی، هزاران جلد کتاب و سایر مکتوبات در موضوعات مختلفی
مانند سیاست، ادبیات کلاسیک و مسائل قومی از کتابخانه‌های عمومی و خصوصی
آفریقای جنوبی توسط دولت این کشور جمع‌آوری و در کوره‌های کتابسوزی سوزانده
شدند. از آخرین نمونه‌های کتابسوزی در دهه‌های اخیر، سوزانیدن کتاب‌ها در
افغانستان توسط نیروهای پشتون طالبان و دیگر کتاب‌سوزیها توسط اسلامیستها؛
تخریب و آتش زدن کتابخانه ملی سارایوو در بوسنی بدست نیروهای صرب و
سوزانیدن قران توسط افراطیون مسیحی در آمریکا را می‌توان نام برد.
.
.
ادامه مطلب...>>>>>
